Mens, durf te schrijven! Zo maak je zakelijke tekst menselijker

Vorig jaar zomer kwam mijn boek ‘Tukkerspotten’ uit. Een persoonlijk boek schrijven en creatief losgaan met taal, da’s heel wat anders dan zakelijke teksten tikken toch? Niet helemaal. Lees hieronder maar.

Onze ‘echte’ en virtuele levens lopen steeds meer door elkaar. Logisch dat we snakken naar menselijke connectie online. Jammer genoeg zijn de meeste zakelijke teksten akelig stijf en oppervlakkig. Resultaat: een nog grotere afstand tussen jou en die mogelijke klant of nieuwe collega aan de andere kant van het scherm. Gemiste kans. In deze blog 5 schrijftips om jouw volgende websitetekst of caption wél menselijk te maken.

Op je opleiding leerde je waarschijnlijk om je tekst zo neutraal, feitelijk en zakelijk mogelijk te maken. Bij voorkeur tevens gecompleteerd met een aanzienlijk aandeel erudiet vocabulaire, pardon, liefst ook met flink wat dikke woorden erin. Resultaat: dorre tekst. Geen doorkomen aan. Want er mist iets: Menselijkheid. 

Met deze 5 schrijftechnieken wek je jouw teksten tot leven.

5 tips voor meer menselijkheid in je zakelijke tekst 

• #1: Spreek zintuigen aan
• #2: Verwijs naar gedeelde herinneringen
• #3: Praat echte-mensen-taal met me
• #4: Zoek de mens achter het bedrijf op
• #5: Benoem de mindere kant ook eens

#1: Spreek zintuigen aan

Nuchter gezegd heeft ieder mens emoties en herinneringen. Je maakt dingen mee, hebt een hele stapel zintuiglijke ervaringen. Horen, zien, ruiken, proeven en voelen. Door dingen zo zintuiglijk mogelijk in te pakken gaat je lezer je tekst voelen en het voor zich zien.

Vergelijk de volgende zinnen maar eens:
Het was lekker weer buiten.

Of
De zomerwind streelde zacht langs mijn warme, gebruinde huid.

Beiden kun je ze gebruiken en zeggen ze hetzelfde, maar de tweede geeft veel meer zintuigelijke informatie. Het precieze gevoel erbij is voor iedereen weer anders. Daarom ‘kloppen’ verfilmingen van boeken voor je gevoel ook nooit: de filmmaker stelde het zich heel anders voor dan jij.

#2: Verwijs naar gedeelde herinneringen

Met z’n allen maken we deel uit van verschillende culturen, met afspraken, geschiedenissen en omgangsvormen: land, geloof, streek, familie, vriendengroep en bedrijf, om er een paar te noemen. Daarbinnen hebben we een gedeelde geschiedenis die iedereen binnen die groep direct herkent. ‘Moest je bij zijn,’ is zo’n opmerking die je hoort als je vrienden ergens om lachen terwijl jij de grap niet begrijpt. Die heb je ook op grotere schaal. 

Met die culturele verwijzingen roep je mini-herinneringen op. Herkenning dus. Mensen herkennen hun eigen ervaringen. Het begint voor ze te leven. Je laat zien dat je weet wat je lezer bezighoudt.

Die (culturele) herinneringen verschillen ook per doelgroep. Ik hoef maar Piet Hein te schrijven en jij ziet meteen een oorlogsschip voor je. Iemand uit bijvoorbeeld Italië zal z’n schouders ophalen.

Of neem de titel van deze blog. Da’s een verwijzing naar een grote hit van Ramses Shaffy. Als jij nu denkt: ‘Wie?’, dan ben jij waarschijnlijk twintiger of jonger. Maar iedere Nederlander boven de 45 zal meteen die donkere operastem mat dat daftige accant van Shaffy horen.

Nog eentje dan

Een sterk staaltje ‘inspelen op gedeelde herinneringen’ vind je terug in deze nieuwe Amstel-campagne. Nick Schilder, Diggy Dex en VanVelzen steken de Hazes-kneiter ‘Het Laatste Rondje’ in een nieuwe coronajas, voor de heropening van de horeca.

Aan de ene kant spatten de herinneringen van je beeldscherm. Een onbezorgde avond in het bruin café, omringd door glazig kijkende vrienden en bier met schuimkoppen. Op de achtergrond Hazes die uit de speakers galmt. Zo’n avond uit, dat wil je toch weer na maandenlang binnen zitten? Je krijgt de smaak al te pakken door deze woorden, toch?

Dus tap uit die herinneringen, ook voor je tekst.

#3: Praat echte-mensen-taal met me

In deze titel deed ik het al voor. Ik schreef niet ‘schrijf in toegankelijke woorden,’ terwijl je meteen begrijpt dat dat is wat ik eigenlijk bedoel.

Schrijf zoals je praat.

Met het woord ‘praten’ roep ik het beeld van een spreker bij je op. Je begrijpt dat ik niet bedoel dat je hardop achter je beeldscherm moet gaan zitten kleppen. Dat hoort je doelgroep niet. Maar doordat ik schrijven ‘praten’ noem (schrijven is een soort vervangend praten), zie je het voor je. 

In veel traditionele beroepen hebben mensen de neiging om gigantisch uit te wijden met hun dikke woordenschat en jargon zodra ze hun vingers op het toetsenbord leggen. Terwijl uit onderzoek van hoogleraar psychologie Daniël Oppenheimer blijkt dat de lezer negatiever over jou én je intelligentie denkt door die dikdoenerij.

Vermijd jargon. Houd het simpel en kort.

In onze eerdere blog met 3 tips voor betere webteksten lees je daar nog meer over.

#4: Zoek de mens achter het bedrijf op

Bouwbedrijf Stam + de Koning (onderdeel van VolkerWessels) doet het even voor. Je ziet hier mooi hoe bouwen om veel meer draait dan technieken of materialen. En: als je de (prachtige) tekst van Merel Morre – voormalig stadsdichter van Eindhoven – weglaat uit deze video, verliezen de beelden aan kracht. Geluid aan!

Elk bedrijf bestaat bij de gratie van de mensen die er werken en die er opdrachten aan gunnen. Ook dat van jou. 

In de bouwsector werken bijvoorbeeld heel wat vaklui. Mensen die mooie dingen maken. Het is verbluffend (en eerlijk gezegd een beetje beschamend) hoe weinig die stille krachten aan het woord komen. Da’s meteen een reden waarom veel bedrijven moeite hebben om nieuw personeel aan te trekken. Je brengt de mensen die je al hebt niet eens in beeld. Niet belangrijk genoeg?

Maak het echt

Te veel bedrijven communiceren nog vanuit een platte product-blik. Puur bedrijfsmatig gezien doet een bouwbedrijf bijvoorbeeld weinig anders dan kil en zakelijk prefab-delen maken, vervoeren en ergens in elkaar zetten, klaar. Toch?

Maar wie doen dat allemaal? Wie staat er in de fabriek? Wie zit er achter het stuur? Wie bestuurt de kraan die de grote huizendelen tilt? Wie draait de schroeven aan?

Binnen je bedrijf werken mensen. En in het huis dat je bouwt komen straks mensen te wonen en leven. Daar zitten straks kinderen aan de keukentafel te kleuren. Daar staat iemand straks onder de douche te zingen. Met deze vorige zinnen zie je het ineens voor je, wordt het ‘echt’. 

Tegelijk zijn je socials (de naam zegt het eigenlijk al) de perfecte kanalen om een kijkje in de keuken te geven. Een medewerker in de schijnwerpers te zetten in een interview. Kijk, dit is Henk, de man die zorgt dat jouw vloeren horizontaal en glad zijn. 

#5: Benoem de mindere kant ook eens

Ken je dat? Van die bedrijven waar altijd alles op rolletjes gaat? Waar niemand fouten maakt en het één roze wolk is van succes op succes? Ik ook niet, maar de meeste bedrijven doen wel net alsof. 

Ik denk bijvoorbeeld aan KLM, die begin 2022 volop reizen annuleerde (ook van ons 🤧) en toch vrolijke reisplaatjes op Facebook bleef plaatsen. De reacties eronder waren niet mals. Als trap na lieten ze een bot met voorgekauwde antwoorden reageren. Dat was niet zo menselijk van ze.

Wel tijd voor een social media-post, maar niet voor klantenservice? Ai! Natuurlijk ga je dat terugzien in de openbare reacties.

Een te gepolijst praatje is ongeloofwaardig

Natuurlijk, vergissen is menselijk. Niemand is perfect. Een te gepolijst praatje is ongeloofwaardig. Zeker als je zelf de andere kant ervaart. In ieder goed verhaal zit een drempel, een conflict, een moeilijkheid die de hoofdpersoon moet overwinnen. Die overwinning na de strijd, dat willen we zien.

Een bedrijf vroeg ons bijvoorbeeld om een klantcase te maken van een samenwerking met een partner. Ze vertelden er niet bij dat ze een paar deadlines hadden gemist. Daar kwamen we pas achter in gesprek met die partner. Logisch, je gaat je vuile was niet buiten hangen. Da’s slechte reclame. Toch? 

Een fout maken is niet erg, als je ‘m maar herstelt.

Deze klant had namelijk met man en macht de achterstand weer weggewerkt. Dik in de overuren en weekendwerk zelfs. Met hun betrokkenheid en enorme werkhouding hadden ze indruk gemaakt op die partner en alle verwachtingen overtroffen. 

Dat is een veel sterker verhaal dan dat alles maar rustig voortkabbelde en er geen vuiltje aan de lucht was. Bovendien is dit eerlijker. Menselijker.

Zonder filter

Moet je nu maar al je misstanden open en bloot op tafel kwakken? Nee, natuurlijk niet. Maar hoe gladder je lijkt, hoe ‘bedachter’ en minder menselijk je bent. 

We zien het aan de razendsnelle opkomst van TikTok. 

Op Instagram zag je tot in de puntjes gecureerde foto’s van perfect gestylede mensen die zichzelf ontzettend serieus namen. Het bezorgde vooral millennials en Gen Z de kriebels, want niemand is zo perfect. Op TikTok mag je gewoon lekker normaal, zonder filters, menselijk zijn en lachen om je eigen gebreken. Het hoeft niet eens netjes gefilmd te zijn. 

En waarom zouden we dat dan niet ook buiten TikTok doen?

We bespreken dit punt uitbreid in de tweede aflevering van onze podcast TextLink, over 7 contenttrends voor bedrijven in 2022. 

Laat dus meer van je menselijkheid zien als bedrijf. Je hebt mensen in dienst. Werkt met mensen samen. Als je dit leest, ben je waarschijnlijk zelf ook een mens. Net als je klanten. Jullie maken samen dingen (mee). Deel die. Gebruik mensentaal, geen dik jargon. Verwijs naar gevoelens en gedeelde herinneringen. En laat je mensen in je bedrijf zien. Daardoor kom je authentieker over en trek je eerder nieuwe klanten en collega’s aan.

Los van hoe snel online trends veranderen en hoe eng bedrijven het ook vinden: menselijkheid is een blijvertje 🙂.

Menselijke hulp bij je zakelijke tekst

Vind je menselijkheid aanbrengen in je tekst moeilijk, of kost het te veel tijd? 

Wij verzorgen je schrijfwerk graag. Bekijk in een gratis intake of wij een match zijn met jouw bedrijf. Dan nemen we daarna persoonlijk contact met je op, van mens tot mens.